Jak pomóc osobie starszej podczas kąpieli?

Znaczenie higieny osobistej dla zdrowia seniora.

Higiena osobista pozwala w pełni cieszyć się życiem, uniknąć wielu chorób i dolegliwości. Pomaga również w utrzymaniu dobrej kondycji psycho-fizycznej, dlatego powinna  stanowić chwilę przyjemności i relaksu. Niestety wielu osobom starszym kojarzy się ona negatywnie z uwagi na liczne trudności i problemy.

Higiena jest dla osób dojrzałych szczególnie ważna i ma ogromny wpływ na ich stan zdrowia. Choć dowcipnie mówi się, że „częste mycie skraca życie”, w przypadku seniorów jest wręcz odwrotnie – należyte dbanie o higienę podnosi jakość życia, zapewnia lepsze samopoczucie i trwanie w dobrym zdrowiu. 

W miarę upływu lat organizm człowieka staje się coraz bardziej narażony na wszelkie zagrożenia z zewnątrz tj. bakterie, wirusy i zarazki. Nietrudno zatem o częste infekcje i choroby. Kompleksowa i regularna higiena pozwala im zapobiegać i tym samym chronić zdrowie seniora. Utrzymanie skóry w dobrej kondycji to rzecz kluczowa dla skutecznej ochrony przed częstymi chorobami, dlatego tak ważne jest mycie rąk, regularne korzystanie z prysznica lub kąpieli, a także stosowanie wysokiej jakości środków higienicznych. Dbanie o stan swojego ciała to także same korzyści dla ducha – większe zadowolenie i pewność siebie.

Kąpiel seniora powinna być chwilą relaksu i odpoczynku.

Problematyczna łazienka…

Łazienka to pomieszczenie, które sprawia seniorom najwięcej kłopotów. Są one szczególnie uporczywe, gdy łazienka jest mała i trudno się w niej poruszać. Obniżona sprawność ruchowa, dolegliwości spowodowane upływem lat i chorobami utrudniają korzystanie z dotychczasowego wyposażenia łazienki bez pomocy drugiej osoby. Szczególnie dotyczy to osób cierpiących na demencję starczą lub chorobę Alzheimera, a także dolegliwości po przebytym wylewie lub udarze. Narastająca niechęć, wywołana trudnościami z korzystaniem z łazienki, może negatywnie wpływać na stan ogólny naszych najbliższych.

Wejście do wanny z drzwiami jest dla seniora bajecznie proste.

Dostosowanie łazienki do potrzeb osoby starszej jest bardzo ważne, jeżeli chcemy zadbać o jej zdrowie i bezpieczeństwo. Jednym z największych wyzwań staje się korzystanie z wanny kąpielowej (wchodzenie i wychodzenie). Trudność stanowi nie tylko konieczność wysokiego podniesienia nogi, ale i utrzymanie stabilności podczas wchodzenia do wanny. Wychodzenie z niej jest jeszcze bardziej niebezpieczne za sprawą mokrych i śliskich powierzchni. Nietrudno o poślizgnięcie i upadek, który może skończyć się złamaniem i długotrwałym leczeniem. Dostosowaniem łazienki do potrzeb osoby starszej zajmowaliśmy się w poprzednich artykułach, jednak warto podkreślić, że wyposażenie łazienki w uchwyty pomocnicze oraz inne rozwiązania znacznie podniosą komfort codziennej higieny, podniosą jej bezpieczeństwo, a także zapewnią osobie starszej większą samodzielność i niezależność. Poczucie niezależności ma ogromny wpływ na jej dobrą kondycję psychiczną.

Jak pomóc osobie starszej podczas kąpieli?

Uchwyty łazienkowe i poręcze pozwalają dostosować łazienkę do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych.

Jeżeli samo przeorganizowanie łazienki i doposażenie jej w niezbędne pomoce nie wystarcza, konieczna jest bezpośrednia pomoc drugiej osoby. 

Zanim przystąpimy do pomocy naszej mamie czy tacie, pomyślmy o sytuacji w której się znaleźli. Spróbujmy zrozumieć ich obawy, lęki i nastawienie. Bądźmy otwarci i pełni empatii. Pamiętajmy, że za każdym lękiem czy sprzeciwem stoi jakaś przyczyna - jest to szczególnie ważne w przypadku osób cierpiących na demencję starczą lub chorobę Alzheimera.

Osoby starsze mogą być pełne obaw z powodu wcześniejszych nieprzyjemnych doświadczeń, np. z powodu upadku w łazience czy bólu pojawiającego się podczas przebierania się i poruszania. Równie ważne jest także poczucie wstydu związane z nagością, a także byciem zależnym od pomocy drugiej osoby. W takim przypadku należy zapewnić osobie kąpanej możliwie jak największe poczucie prywatności. Porozmawiaj, jeżeli to możliwe, z osobą, której masz pomagać o jej obawach i lękach.

Do kąpieli może zniechęcać także obawa przed chłodem podczas przebierania się i wycierania, dlatego warto zawczasu zadbać o ogrzanie łazienki, podgrzanie ręczników, koszuli nocnej, czy szlafroka. Dzięki temu kąpiel i wyjście z niej będzie przyjemniejsze.

Przed rozpoczęciem kąpieli warto się do niej przygotować – w łazience powinny wcześniej znaleźć się wszelkie niezbędne pomoce (rzeczy niepotrzebne schowajmy), a także ręczniki, bielizna oraz ubrania. Dzięki temu możemy być cały czas obecni w łazience. Warto zadbać o komfort termiczny i ładny zapach. To wszystko zbuduje pozytywną atmosferę, która pozwoli osobie kąpanej poczuć się znacznie lepiej. Niezwykle ważne jest także nasze nastawienie psychiczne – pamiętajmy zatem o ciepłym, spokojnym tonie głosu oraz sporej dozie cierpliwości. Pośpiech jest zupełnie niewskazany. Dla osoby kąpanej byłoby dobrze, gdyby porządek higieny był podobny każdego dnia.

Mycie osoby starszej zaczynamy od kończyn górnych: rozpoczynamy od dłoni i kontynuujemy w kierunku pach. W następnej kolejności myjemy brzuch oraz kończyny dolne – w kierunku od stóp do pachwin. Gdy zakończymy mycie nóg, przechodzimy do pleców. Na samym końcu myjemy pośladki oraz miejsca intymne. Bardzo ważne jest, aby krocze myć od przodu do tyłu, aby zapobiec infekcjom narządów płciowych.

Nie mniej ważne jest osuszenie starszej osoby, a szczególnie miejsc takich, jak skóra między palcami, pod piersiami, w okolicy pachwin i miejsc intymnych. Zapobiega to otarciom, grzybicom skóry oraz innym chorobom. Po skończonej kąpieli warto wyczyścić brodzik lub wannę, aby ograniczyć rozwój zarazków i bakterii. 

Słowem podsumowania.

Mycie osoby starszej zależy od jej stanu fizycznego i psychicznego, przebytych chorób i wielu innych czynników. Warto skorzystać z powyższych wskazówek i dostosować je do konkretnych osób i ich sytuacji.

Przez cały czas należy pamiętać o należnym jej szacunku, a także dbać o to, aby osoba myta czuła się bezpiecznie i komfortowo. Jeżeli znamy swoich rodziców powinniśmy wiedzieć w jaki sposób z nimi rozmawiać, aby nie obawiali się naszej pomocy. Pomoc osobie starszej w trakcie kąpieli to nie kwestia techniczna, ale przede wszystkim kwestia nastawienia i podejścia do niej, zrozumienia jej potrzeb, obaw i lęków.